Klasztor – Historia
W miejscu obecnego klasztoru już w roku 1418 istniał kościół Świętego Krzyża, wraz z kaplicą Najświętszej Maryi Panny, który w roku 1420 poświęcił arcybiskup lwowski Jan Rzeszowski. Kościół oo. Dominikanów w Borku Starym, pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny wraz z klasztorem, ufundował w roku 1669 ks. Maciej Nowicki, kanonik kolegiaty jarosławskiej i prepozyt tyczyński.
Obecny barokowy kościół murowany został wzniesiony w latach 1684-1726. Ołtarz główny i dwa boczne zostały ufundowane przez Jana Zarębę Skrzyńskiego. Wykonano je w Gdańsku w latach 1684 do ok. 1750. Polichromia została wykonana w roku 1937.
W kościele, w głównym ołtarzu znajduje się łaskami słynący obraz Najświętszej Maryi Panny, koronowany 15 sierpnia 1919 roku przez biskupa Józefa Sebastiana Pelczara. Była to pierwsza koronacja Cudownego Obrazu Matki Bożej w wolnej Polsce.
Dwukrotnie – w 1960 i w 1992 roku skradziono korony z Cudownego Obrazu.
Dnia 14 sierpnia 1995 roku ks. abp Józef Michalik, metropolita przemyski rekoronował, czyli powtórnie nałożył korony na Cudowny Obraz.
Klasztor – Patron
Cudowny Obraz Matki Boskiej Boreckiej namalowany jest na desce o wymiarach 66 x 73.5 cm. Osadzony jest we wspaniałych, ażurowych, bogato złoconych ramach. Nad nim jest gołębica i jeszcze wyżej – Bóg Ojciec. Zawiera to głęboką naukę katechetyczną: Bóg jest jeden w Trójcy Przenajświętszej. Bóg Ojciec daje nam swojego Syna przez Maryję za sprawą Ducha Świętego, by nas podnieść do udziału w Boskiej naturze. Obraz ten zwykle jest zasłonięty dużym, godnym uwagi płótnem przedstawiającym Matkę Bożą Różańcową, która podaje różaniec klęczącym u Jej stóp św. Dominikowi i św. Katarzynie ze Sieny. Cudowny Obraz przedstawia Maryję w półpostaci – w lewej ręce trzyma Dziecię, zaś prawą ręką, całą dłonią wskazuje na Nie jakby mówiła: Idźcie do Jezusa, Cokolwiek wam każe czynić, czyńcie! Suknia czerwona, płaszcz okrywający głowę i całą postać na zewnątrz jest turkusowy, a od wewnątrz jasnozielony ze złotymi oblamówkami, pod szyją spięty broszką. Dziecię Jezus w lewej rączce trzyma książkę, a prawą wzniesioną do góry błogosławi.
DOBRA MATKA słucha próśb ludu oraz zsyła łaski.
ODPUSTY
Największy odpust, który gromadzi wielkie rzesze wiernych, rozpoczyna się w wigilię Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, 14 sierpnia tak zwanym obrzędem Zaśnięcia i pogrzebu Matki Bożej. Uroczystości, którym zwykle przewodniczy któryś z Księży Biskupów, trwają do wieczora dnia 15 sierpnia i gromadzą wielotysięczne rzesze wiernych.
Oprócz odpustu ku czci Matki Bożej Wniebowziętej uroczyście obchodzona jest Święto Zesłania Ducha Świętego. Odpust zaczyna się już w sobotę. Pomiędzy mszami świętymi o godzinie 7, 9 i 18 jest adoracja Najświętszego Sakramentu. Podobnie jest w samą uroczystość Zesłania Ducha Świętego. Także w drugi dzień Zielonych Świąt odprawiamy msze święte według niedzielnego programu; tradycyjnie w tym dniu na mszę świętą o godzinie 11 pielgrzymuje do Sanktuarium parafia w Borku Starym wraz z duszpasterzami.
Trzecim odpustem w Sanktuarium jest uroczystość Matki Bożej Królowej Różańca Świętego obchodzona corocznie w pierwszą niedzielę października. W czasie mszy świętej o godzinie 11 odprawiana jest procesja do pięciu ołtarzy, w czasie której odmawiany jest różaniec.
Uroczyście także – w Imię Jezusa – rozpoczynamy Nowy Rok; zawsze po mszy świętej o godzinie 11 podczas procesji Eucharystycznej do pięciu ołtarzy śpiewamy Koronkę do Imienia Jezus prosząc o pokój na świecie.
Pobożność mieszkańców Borku Starego i okolicznych parafii wprowadziła jeszcze jedno nabożeństwo – ku czci św. Piotra z Werony w dniu 29 kwietnia. W tym dniu na mszy świętej sprawowanej o błogosławieństwo Boże dla rolników w ich pracy są poświęcane przyniesione krzyżyki zrobione z gałązek. Po powrocie gospodarzy do domów krzyżyki te umieszczone są w zabudowaniach gospodarczych i wbijane w polu. Dzięki wstawiennictwu św. Piotra z Werony są zadatkiem błogosławieństwa Bożego w ciężkiej pracy rolników.
Na rozpoczęcie każdego nabożeństwa odsłaniany jest Cudowny Obraz – w tym czasie przy wtórze dzwonków śpiewana jest pieśń:
Panno święta z Jasnej Góry, Matką ludu Tyś jedyna,
Coś na tron Borek obrała, by nam zjednać łaskę Syna.
O serc, Królowo, niepokalana, o króluj sercom po wszystek czas.
Ucz nas miłości, zbliżaj do Pana, i nie opuszczaj przenigdy nas.
A na zakończenie każdego nabożeństwa w czasie zasłaniania Obrazu śpiewa się następującą pieśń:
O Maryjo, dobra Matko, przed Obrazem Twym klękamy.
Opiekuj się naszą chatką, o to Ciebie dziś błagamy.
Gorąco prosimy Cię. Nami wciąż opiekuj się.
Wstaw się za nami do Pana, o Maryjo kochana.
Przyjm modlitwy biednych dzieci, nasze prośby i westchnienia.
Niech do Ciebie pieśń ta leci, pełna czci i uwielbienia.
Gorąco prosimy Cię. Nami wciąż opiekuj się.
Wstaw się za nami do Pana, nasza Matko kochana.